Na czym polega badanie EEG głowy?

Badanie EEG wykonuje się w celu oceny aktywności bioelektrycznej mózgu. Wskazaniami do badania EEG są nawracające incydenty o charakterze napadowym, czyli diagnostyka padaczki, zaburzeń poznawczych, tj. zespołów otępiennych, zaburzeń świadomości, zaburzeń przytomności, bólów głowy, zaburzeń rozwoju u dzieci.

Na czym polega badanie EEG?

Elektroencefalografia (EEG), jest badaniem aktywności mózgu, które wykonywane jest przy użyciu specjalnego narzędzia – elektroencefalografu. To nieinwazyjna oraz bezbolesna metoda diagnostyczna, przeznaczona zarówno dla pacjentów dorosłych, jak i dzieci. Aparat EEG składa się z elektrod przymocowanych do skóry głowy, przewodów, łączących elektrody z głowicą aparatu oraz wzmacniacza, który zarejestrowany sygnał elektryczny mózgu wzmacnia umożliwiając jego graficzną prezentację na ekranie komputera.

W celu uzyskania sygnału możliwego do oceny, stosowane są filtry dolnoprzepustowe i górnoprzepustowe, które usuwają z zapisu niepożądane sygnały takie, jak potencjały sieci elektrycznej czy też te, generowane przez napinanie mięśni badanego pacjenta. Badanie EEG jest całkowicie bezpieczne, nie grozi wystąpieniem powikłań – zarówno w przypadku dorosłych, jak i dzieci.

Kiedy należy wykonać badanie EEG?

Badanie EEG powinno zostać wykonane, jeśli u pacjenta zaobserwowane zostały zaburzenia neurologiczne, np. znaczne problemy z pamięcią oraz koncentracją. Wskazaniem do przeprowadzenia badania EEG są też:

• pojawiające się bóle głowy
• zaburzenia snu, zaburzenia wzroku
• jąkanie się
• drgawki
• nadpobudliwość
• omdlenia
• utraty przytomności
• zaburzenia świadomości
• powtarzające się zaburzenia o charakterze napadowym tzw. stany splątania

U dzieci badanie EEG natomiast wykonuje się, jeśli zaobserwuje się u nich m.in.:

• trudności w nauce
• zaburzenia rozwoju psychoruchowego
• opóźnienie mowy
• zaburzenia uwagi i koncentracji
• bóle i zawroty głowy
• zaburzenia zachowania, w tym zachowana agresywne
• monitorowanie leczenia padaczki
• zaburzenia snu
• omdlenia
• zaburzenia rozwoju intelektualnego

Schorzenia diagnozowane za pomocą badania EEG

Badanie mózgu EEG pozwala wykrywać i precyzyjnie diagnozować konkretne schorzenia układu nerwowego. Elektroencefalograf umożliwia określenie stanu pacjenta z następującymi chorobami:

• epilepsja
• zespół Aspergera
• guz mózgu
• zanurzenia ze spektrum autyzmu
• zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD)
• zaburzenia rozwoju ośrodkowego układu nerwowego (OUN)

Jak wykonuje się badanie EEG u dzieci?

Badanie EEG u dzieci może zostać wykonywane na trzy sposoby:

• we śnie – zazwyczaj u dzieci poniżej 5. roku życia, w tym niemowląt; trwa około 45-60 minut. Może być przeprowadzone o dowolnej porze z uwzględnieniem pory drzemki. Dziecko musi zasnąć naturalnie, bez podawania mu jakichkolwiek leków uspokajających czy nasennych.
• w czuwaniu – wymaga leżenia nieruchomo przez około 20-30 minut. Dziecko nie może żuć gumy, nie można rozpraszać uwagi dziecka ani denerwować go.
• po deprywacji snu – badanie poprzedzone okresem kiedy dziecko pozbawione było snu przez co najmniej 24 godziny.

Jak przygotować się do badania EEG?

Na dobę przed badaniem należy zrezygnować z alkoholu oraz napojów z kofeiną i nie stosować preparatów do stylizacji włosów. Nie należy odstawiać leków stosowanych przewlekle, w tym leków przeciwpadaczkowych, o ile badanie nie jest wykonywane w celu kontroli podczas odstawiania leczenia przeciwpadaczkowego. Dobrze jest umyć włosy dzień wcześniej. Ponadto, pacjent powinien być wypoczęty, po spożyciu lekkostrawnego posiłku i wody.

Jak przygotować dziecko do badania EEG we śnie?

W przeddzień badania należy umyć dziecku głowę szamponem i nie stosować odżywek do włosów.

Należy dziecko położyć wcześniej spać, przesunąć czas karmienia, obiadu, aby ułatwić dziecku zaśnięcie w gabinecie podczas badania EEG. Najlepiej przynieść z sobą jedzenie i picie do podania dziecku na miejscu, ponieważ po posiłku dziecko łatwiej zasypia.

Należy stosować tzw. metodę stopniowanego pozbawienia snu nocnego w zależności od wieku dziecka:

• Dziecko starsze niż 12 lat nie śpi całą noc poprzedzającą badanie, pod nadzorem osoby dorosłej, która również nie śpi. Razem bawią się, grają, są aktywni ruchowo – oglądanie telewizji lub siedzenie przed komputerem może powodować niepożądane zaśnięcie.
• Dziecko w wieku 8-12 lat śpi tylko 4 godziny. Na przykład między godziną 23:00 a 3:00, potem czuwa pod opieką dorosłego – wskazówki jak wyżej.
• Dziecko w wieku poniżej 8 lat śpi tylko 6 godzin. Na przykład między godziną 24:00 a 6:00, potem czuwa pod opieką dorosłego – wskazówki jak wyżej.
• Młodsze dziecko w wieku poniżej 3 lat śpi w nocy 8 godzin i najlepiej zapisać je na badanie w godzinach popołudniowej drzemki.
• Niemowlę lub noworodek – prosimy o ustawienie karmienia np. piersią tak, aby w gabinecie można było dziecko nakarmić dopiero po założeniu czujników na główkę, po przewinięciu usypiamy dziecko.
• W czasie podróży z domu do przychodni dziecko nie może zasnąć. Zmęczone i senne, po założeniu czujników na główkę otrzymuje posiłek i przygotowywane jest do snu. Zabieg prowadzony jest w towarzystwie rodziców przy zgaszonym świetle. Po jego zakończeniu dziecko może dokończyć drzemkę.

Przebieg badania EEG

W czasie badania pacjent leży na plecach albo siedzi, a na jego głowie umieszcza się elektrody. Skórę głowy przed umieszczeniem elektrod poddaje się odtłuszczeniu, a powierzchnię elektrod EEG pokrywa się specjalnym żelem, który poprawia przewodnictwo elektryczne. W trakcie badania na polecenie specjalisty wykonującego badanie, pacjent wykonuje czynności wpływające na aktywność mózgu:

• próbę otwierania oraz zamykania oczu
• hiperwentylację, czyli wykonanie głębokich oddechów

Przy zamkniętych oczach wprowadza się również chwilowo fotostymulację, czyli działanie błysków świetlnych (stroboskop) o różnej częstotliwości. Zazwyczaj zapis EEG zajmuje około 20-45 minut w zależności od tego, czy wykonywane w czuwaniu, czy we śnie. U dzieci może zająć ok. 60 minut.

Jak interpretować wyniki EEG?

Po zakończeniu badania pacjent otrzymuje wynik badania EEG składający się z opisu badania oraz wydrukowanych fragmentów zapisu krzywych zarejestrowanych podczas badania EEG. Obrazują one fale elektryczne o różnej amplitudzie oraz częstotliwości:

• fale alfa – częstotliwość to 8-12 Hz, najlepiej widoczne, kiedy pacjent pozbawiony jest bodźców wzrokowych (przy zamkniętych oczach), są też związane z niskim poziomem aktywności poznawczej i stanem odprężenia.
• fale beta – częstotliwość 13-30 Hz, pokazują jak bardzo kora mózgowa zaangażowana jest w czynności poznawcze, te o niewielkiej amplitudzie widoczne są w czasie koncentracji uwagi.
• fale theta – częstotliwość 4-8 Hz, fizjologicznie mogą występować w trakcie czuwania u dzieci, u dorosłych sporadycznie w okolicach skroniowych lub w trakcie snu.
• fale delta – częstotliwość do 4 Hz, mogą występować u dzieci lub w fizjologicznym śnie u dorosłych w trzecim i czwartym stadium snu NREM.

Wynik badania EEG u osób zdrowych odznacza się adekwatnym do stanu pacjenta zróżnicowaniem obrazu fal mózgowych. Odchylenia od medycznych norm mogą świadczyć o dolegliwościach, które interpretuje neurolog, zaleca dodatkową diagnostykę lub wprowadza leczenie.

Wszystkie cenne informacje zawarte w tym artykule zawdzięczamy: